(ยตฺถ ฆานายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ มนายตนํ ธมฺมายตนญฺจ เอกสทิสํ, นานํ นตฺถิ, อุปริ ปน วารสงฺเขโป [อุปริวาเร สงฺเขโป (สฺยา.), อุปริวาเร สงฺเขปํ (สี. ก.)] ตีติ ชานิตพฺพํฯ)

(ก) ยตฺถ ฆานายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยตฺถ วา ปน ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ฆานายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?

รูปาวจเร อรูปาวจเร ตตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ ฆานายตนํ อุปฺปชฺชติฯ กามาวจเร ตตฺถ ธมฺมายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ ฆานายตนญฺจ อุปฺปชฺชติฯ (ฆานายตนมูลกํ)

[24] (ก) ยตฺถ รูปายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?

อสญฺญสตฺเต ตตฺถ รูปายตนํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชติฯ ปญฺจโวกาเร ตตฺถ รูปายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ มนายตนญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

(ข) ยตฺถ วา ปน มนายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ รูปายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?

อรูเป ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ รูปายตนํ อุปฺปชฺชติฯ ปญฺจโวกาเร ตตฺถ มนายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ รูปายตนญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

(ก) ยตฺถ รูปายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยตฺถ วา ปน ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ รูปายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?

อรูเป ตตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ รูปายตนํ อุปฺปชฺชติฯ ปญฺจโวกาเร อสญฺญสตฺเต ตตฺถ ธมฺมายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ รูปายตนญฺจ อุปฺปชฺชติฯ (รูปายตนมูลกํ)

[25] (ก) ยตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยตฺถ วา ปน ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชติ ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?

อสญฺญสตฺเต ตตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชติ, โน จ ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชติฯ จตุโวกาเร ปญฺจโวกาเร ตตฺถ ธมฺมายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ มนายตนญฺจ อุปฺปชฺชติฯ (มนายตนมูลกํ)

(ค) อนุโลมปุคฺคโลกาสา

[26] (ก) ยสฺส ยตฺถ จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ โสตายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?

สจกฺขุกานํ อโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ โสตายตนํ อุปฺปชฺชติฯ

สจกฺขุกานํ สโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ จกฺขายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ โสตายตนญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ โสตายตนํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?

สโสตกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสตายตนํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ จกฺขายตนํ อุปฺปชฺชติฯ สโสตกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ โสตายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ (สํขิตฺตํ ยสฺสกสทิสํ [ยสฺสกมฺปิ สทิสํ (สี.), ยสฺเสกสทิสํ (สฺยา.)] )ฯ

[27] (ก) ยสฺส ยตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชตีติ? อามนฺตาฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชติ ตสฺส ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชตีติ?

อจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนํ อุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชติฯ สจิตฺตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนญฺจ อุปฺปชฺชติ มนายตนญฺจ อุปฺปชฺชติฯ

(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล

[28] (ก) ยสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส โสตายตนํ นุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ โสตายตนํ นุปฺปชฺชติฯ สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อโสตกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนญฺจ นุปฺปชฺชติ โสตายตนญฺจ นุปฺปชฺชติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน โสตายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชตีติ?

อโสตกานํ สจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสตายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติฯ สพฺเพสํ จวนฺตานํ อโสตกานํ อจกฺขุกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ โสตายตนญฺจ นุปฺปชฺชติ จกฺขายตนญฺจ นุปฺปชฺชติฯ

(ก) ยสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส ฆานายตนํ นุปฺปชฺชตีติ?

อจกฺขุกานํ สฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชติ, โน จ เตสํ ฆานายตนํ นุปฺปชฺชติฯ สพฺเพสํ จวนฺตานํ อจกฺขุกานํ อฆานกานํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนญฺจ นุปฺปชฺชติ ฆานายตนญฺจ นุปฺปชฺชติฯ

(ข) ยสฺส วา ปน ฆานายตนํ นุปฺปชฺชติ ตสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชตีติ?